บาสเกตบอล ( Basketball) เป็นกีฬาประจำชาติของประเทศอเมริกัน ถูกคิดขึ้น เนื่องจากต้องการช่วยบรรดาสมาชิก Y.M.C.A. ให้สามารถเล่นกีฬาในฤดูหนาวได้ เพราะในช่วงฤดูหนาวหิมะจะปกคลุม ซึ่งเป็นอุปสักต่อการเล่นกีฬา คณะกรรมการสมาคม Y.M.C.A. จึงได้คิดหาทางออกให้กับสมาชิก เพื่อให้สามารถเล่นกีฬาช่วงฤดูหนาวได้
ในปี ค.ศ.1891 Dr.James A.Naismith คุณครูสอนพลศึกษาของ The International Y.M.C.A. Training Schoolในเมือง Springfield รัฐ Massachusetts ซึ่งได้รับมอบหมายจาก Dr.Gulick ให้คิดค้นการเล่นกีฬาในร่มที่สามารถใช้เล่นในช่วงฤดูหนาว Dr.James ได้คิดค้น ดัดแปลงการเล่นกีฬาอเมริกันฟุตบอลและเบสบอลเข้าด้วยกัน ให้มีการเล่นที่เป็นทีม
ในครั้งแรก Dr.James ใช้ลูกฟุตบอลและตะกร้า เป็นอุปกรณ์สำหรับให้นักกีฬาเล่น เขาได้นำตะกร้าลูกพีชไปแขวนไว้ที่ฝาผนังของห้องพลศึกษา แล้วให้ผู้เล่นพยายามโยนลูกบอลลงตะกร้านั้นให้ได้ โดยใช้เนื้อที่สนามสำหรับการเล่นให้มีขนาดเล็กลง และแบ่งผู้เล่นออกเป็นข้างละ 7 คน ผลการทดลองครั้งแรกผู้เล่นมีความสนุกสนาน ตื่นเต้น แต่ยังขาดระเบียบ มีการชนกัน การผลักกัน การเตะกัน ทำให้การเล่นนั้น รุนแรงจากการทดลองนั้น ต่อมา Dr.James จึงได้ตัดการเล่นที่รุนแรงออก และได้วางกติกาห้ามมิให้ผู้เล่นเข้าปะทะถูกเนื้อต้องตัวกัน ซึ่งนับได้ว่าเป็นหลักการพื้นฐานในการเล่นบาสเกตบอล Dr.James ได้วางกติกาการเล่นบาสเกตบอลไว้ซึ่งมี 4 ข้อหลักๆ คือ
1. ผู้เล่นซึ่งครอบครองลูกบอลนั้น ต้องหยุดอยู่กับที่ห้ามเคลื่อนที่ ประตูต้องอยู่เหนือศีรษะของผู้เล่น และต้องอยู่ขนานกับพื้น
2. ผู้เล่นครอบครองบอลไว้นานเท่าใดก็ได้ โดยที่คู่ต่อสู้ไม่อาจเข้าไปต้องตัวผู้เล่นผู้ซึ่งครอบครองบอลได้
3. ห้ามมิให้มีการเล่นที่รุนแรงใดๆโดยเด็ดขาด โดยผู้เล่นทั้งสองฝ่ายต้องไม่กระทบกระแทกกัน
หลังจากได้วางกติกาการเล่นแล้ว ก็ได้นำไปทดลองต่อ และพยายามปรับปรุงแก้ไขกฎระเบียบดียิ่งขึ้น เขาพยายามลองลดจำนวนผู้เล่นลงเพื่อไม่ให้มีการปะทะกัน และในที่สุดก็ได้กำหนดตัวผู้เล่นไว้ว่า แต่ละฝ่าย 5 คน ซึ่งเป็นจำนวนที่เหมาะสมต่อขนาดเนื้อที่สนามที่สุด Dr.James ทดลองการเล่นไว้หลายครั้งหลายหน และพัฒนาการเล่นต่อมา จนกระทั่งเขาได้ลงมือเขียนกติกาการเล่นบาสเกตบอลไว้เป็นจำนวน 13 ข้อ(กติกาบาสเกตบอล 13 ข้อ) และเป็นต้นฉบับการเล่นบาสเกตบอล ซึ่งยังปรากฏอยู่บนกระดานเกียรติยศของโรงเรียนพลศึกษา ณ Springfield อยู่จนถึงปัจจุบัน
ถึงแม้ว่ากีฬาบาสเกตบอลจะจัดขึ้นเพื่อให้ผู้สูงวัยได้ออกกำลังกายแต่กีฬานี้ได้รับความนิยมจากเยาวชนอย่างรวดเร็วใแต่ยังมีอีกหลายคนมองว่ามันคือกีฬาที่เหมาะสำหรับคนที่อ่อนแอ จึงพยายามพิสูจน์ความเชื่อของเองด้วยการ ทะเลาะวิวาทกับผู้เล่น แต่ความคิดที่ติดลบเหล่านั้นค่อยๆจางหายไป เนื่องจากความรวดเร็ว ความแม่นยำ ความสง่างามในการเล่นบาสเกตบอล ทำให้ผู้ที่พบเห็นประทับใจไม่น้อย จึงดึงดูดความสนใจได้เป็นอย่างดี กีฬานี้แพร่ขยายไปทางตะวันออกของประเทศอเมริกาอย่างรวดเร็ว และเมื่อโรงเรียนต่างๆ ได้เริ่มให้ความสำคัญกับกีฬาบาสเกตบอลเพิ่มมากขึ้น ผู้คนจึงนิยมเล่นบาสเกตบอลกันทั่วประเทศ
ก่อนปี ค.ศ. 1915 แม้ว่ากีฬาบาสเกตบอลจะได้รับความนิยมอย่างสูง แต่กลับจัดได้เพียงกีฬาที่ไว้สำหรับเล่นในห้องพลศึกษาเท่านั้น ในขณะนั้นไม่มีองค์กรใดที่จะรับผิดชอบจัดการเล่นบาสเกตบอลอย่างเป็นกิจลักษณะ ยกเว้นองค์กรบาสเกตบอลอาชีพที่เกิดขึ้นเพียง 2-3 องค์กรแล้วก็เลิกล้มไป ฉะนั้นการเล่นบาสเกตบอลในแต่ละที่แต่ละแห่งจึงต่างก็ใช้กติกาผิดแผกแตกต่างกันออกไป ทำให้เป็นอุปสรรคต่อการเจริญเติบโตและการพัฒนากีฬาบาสเกตบอลเป็นอย่างมาก
ดังนั้นในปี ค.ศ. 1915 สมาคม Y.M.C.A. สมาคมกีฬามหาวิทยาลัยเเห่งชาตเเละสมาพันธ์กีฬาสมัครเล่น ได้ร่วมประชุมร่างกติกาการเล่นขึ้นมาเพื่อให้เป็นบรรทัดฐานเดียวกัน กติกานี้ได้ใช้มา จนกระทั่งปี ค.ศ. 1938 เเละได้รับการปรับปรุง แก้ไขให้ดีขึ้นในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกครั้งที่ 11 ณ กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมันนี โดยที่คณะกรรมการโอลิมปิกนานาชาติจะเป็นผู้พิจารณา
สหรัฐอเมริกาให้การยอมรับให้การเล่นบาสเกตบอลเป็นกีฬาประจำชาติเมื่อวันที่ 20 มกราคม ค.ศ. 1892 ทำให้ได้มีการเล่นบาสเกตบอลอย่างเป็นทางการขึ้นมาครั้งแรก สมาคม Y.M.C.A. ได้นำกีฬาบาสเกตบอลไปเผยแพร่ทั่วโลก ปัจจุบันมีผู้เล่นบาสเกตบอลกันทั่วทุกมุมโลก ไม่ต่ำกว่า 52 ประเทศ และไดแปลกติกาการเล่นบาสเกตบอลเป็นภาษามากกว่า 30 ภาษา